Bello-dono
Atropa belladonna
Solanaceae
Àutri noum : Erbo-empouisounado, Boutoun-negre, Mourello-furiouso, Pouisoun.
Noms en français : Belladone, Bouton-noir.
Descripcioun :La bello-dono es uno grando erbo renadivo à port d'aubret que viéu pas gaire de tèms. Se recounèis eisa à si flour en campano brunello e si fru negre un cop madur.
Usanço :Touto la planto (fueio, fru...) caup proun d'alcalouïde dangeirous coume l'atroupino e l'iociamino que sèrvon aro en medecino (anestesìo). A l'age-mejan fasié partido di poutingo di masclo. Se saup peréu que li richo italiano de la Reneissènço se metien de jus de boutoun-negre dins lis iue pèr groussi si vistoun (marco de l'amour!).
Port : Aubret
Taio : 40 à 150 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Atropa
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Esclargiero
- Escoumbre e proche dis oustau
- Roucaio
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Atropa belladonna L., 1753
Rai-fort-fèr
Lepidium latifolium
Brassicaceae Cruciferae
Àutri noum : Rai-fort-sóuvage, Couis.
Noms en français : Grande Passerage, Passerage à larges feuilles.
Descripcioun :Grando planto (fin qu'un mètre), quàsi sènso péu e claro, que trachis dins li relarg umide proche de la coustiero. En deforo es uno planto proun raro. Se recounèis à si lòngui fueio entiero e dentado e à sis enflourejado forço ramificado emé de pichòti flour.
Usanço :Lou rai-fort-fèr èro cultiva à passa tèms coume liéume. Se manjon li racino e li fueio (en ensalado, li fueio soun cousènto). Li grano servien coume uno meno de pèbre.
Port : Grando erbo
Taio : 0,5 à 1(1,2) m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Lepidium
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto de coustiero
Liò : Ribiero
- Palun
- Prado umido
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Lepidium latifolium L., 1753